เคลงเคอ

Medinilla curtisii Hook. f.

ไม้พุ่มอิงอาศัย กิ่งอ่อนค่อนขางเป็นสี่เหลี่ยม กิ่งแก่รูปทรงกระบอก ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสตับตั้งฉากรูปไข่หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ไร้ก้าน ช่อดอกแบบ ช่อกระจุกแยกแขนง ออกที่ยอด ดอกสีชมพูอมม่วงผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปคล้ายโถ สุกสีส้มแกมนํ้าตาล เมล็ดเล็ก มีจำนวนมาก รูปค่อนข้างกลม สีน้ำตาล

เคลงเคอเป็นไม้พุ่มอิงอาศัย สูงประมาณ ๑ ม. กิ่งอ่อนค่อนข้างเป็นสี่เหลี่ยม กิ่งแก่รูปทรงกระบอก

 ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปไข่หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ กว้าง ๓-๕ ซม. ยาว ๕-๑๑.๕ ซม. ปลายแหลมหรือเรียวแหลม โคนกึ่งหุ้มข้อ ขอบเรียบแผ่นใบค่อนข้างหนาคล้ายแผ่นหนัง เส้นแขนงใบข้างละ ๑ เส้น ออกจากโคนหรือใกล้โคน เส้นกลางใบขนานกับขอบใบ เส้นใบย่อยเห็นไม่ชัด ไร้ก้าน

 ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกที่ยอด ยาว ๔-๘ ซม. ก้านช่อยาว ๒-๓ ซม. เป็นสี่เหลี่ยม สันของเหลี่ยมแผ่เป็นครีบบาง ทั้งช่อมีดอกจำนวนมาก ใบประดับและใบประดับย่อยรูปใบหอก ยาวประมาณ ๐.๕ มม. ร่วงง่าย ก้านดอกยาว ๐.๘-๑ ซม. ฐานดอกรูปถ้วย ยาว ๕-๖ มม. เกลี้ยง มีร่องตื้น ส่วนล่างของฐานดอกรูปถ้วยเชื่อมติดกับส่วนล่างของรังไข่ เหนือขึ้นไปแยกอิสระจากรังไข่เป็นแอ่งเกสรเพศผู้ซึ่งอยู่ตํ่ากว่าช่วงกลางของ รังไข่ กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกับขอบฐานดอก ขอบปากหลอดกลีบเลี้ยงเรียบหรือมีติ่งจักซี่ฟันเล็ก ๆ กลีบดอกสีชมพูอมม่วง มี ๔-(๕) กลีบ รูปไข่กลับ กว้างประมาณ ๕ มม. ยาว ๑-๑.๒ ซม. ปลายมนกว้าง ปลายสุดเป็นติ่งแหลม โคนสอบแคบเล็กน้อย เกสรเพศผู้ ๘ หรือ ๑๐ เกสร ขนาดเท่ากัน ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ ๑ ซม. อับเรณูสีม่วง รูปแถบ โค้งเล็กน้อย ยาว ๖-๗ มม. ปลายแตกเป็นช่อง โคนแกนอับเรณูด้านนอกมีเดือยด้านในป่องเป็นพูสีเหลือง ๒ พู ยาวประมาณ ๐.๕ มม. รังไข่กึ่งใต้วงกลีบ ยาวประมาณ ๓ ใน ๔ ของฐานดอก รูปถ้วย มี ๔-(๕) ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก ก้านยอดเกสรเพศเมียยาวประมาณ ๑.๕ ซม. ยอดเกสรเพศเมียแหลม

 ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปคล้ายโถกว้าง ๕-๖ มม. ยาวประมาณ ๗ มม. เกลี้ยง เป็นมัน สุกสีส้มแกมน้ำตาล เมล็ดเล็ก จำนวนมาก รูปค่อนข้างกลมเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑.๕ มม. สีน้ำตาล

 เคลงเคอมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้ พบขึ้นตามป่าดิบเขา ที่สูงจากระดับน้ำทะเล ๘๐๐-๑,๔๐๐ ม. ออกดอกเดือนมกราคม ในต่างประเทศพบที่อินโดนีเซีย.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
เคลงเคอ
ชื่อวิทยาศาสตร์
Medinilla curtisii Hook. f.
ชื่อสกุล
Medinilla
คำระบุชนิด
curtisii
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Hooker, Joseph Dalton
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1817-1911)
ผู้เขียนคำอธิบาย
รศ. ดร.กิติเชษฐ์ ศรีดิษฐ