ปอกระเจาฝักกลม

Corchorus capsularis L.

ชื่ออื่น ๆ
ปอเส้ง, เส้ง (เหนือ)
ไม้ล้มลุกปีเดียว ใบรูปใบหอก มีรยางค์ที่โคนใบเป็นเส้นยาวเรียว ผลกลมป้อม แตกเป็น ๕ ซีก ผิวย่นเป็นตุ่ม ๆ ตามขวาง

 ปอกระเจาฝักกลมเป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ลำต้นยาวเรียวสูง ๒.๕-๔ ม. สีเขียว เขียวอ่อน หรือแดงเข้ม มีทั้งแตกกิ่งและไม่แตกกิ่งตามลักษณะของพันธุ์

 ใบเดี่ยว เรียงสลับ กว้าง ๑.๘-๕.๕ ซม. ยาว ๔-๑๔ ซม. ปลายแหลม โคนมน ขอบจักฟันเลื่อย มีรยางค์อยู่ที่โคนใบเป็นเส้นยาวเรียว ใบอ่อนมีขนตามเส้นใบ ก้านใบมีขน

 ดอกเดี่ยว หรือเป็นช่อกระจุกสั้น ๆ ออกตรงข้ามกับใบสีเหลือง กลีบดอก ๕ กลีบ รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๒-๕ ช่อง

 ผลกลมป้อม เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๗-๑.๔ ซม. เมื่อแก่แตกเป็น ๕ ซีก ภายในไม่มีผนังกั้น เปลือกย่นเป็นตุ่ม ๆ ตามขวาง

 ในประเทศไทยมีการปลูกปอกระเจาฝักกลมมานานแล้วส่วนใหญ่ปลูกตามริมฝั่งแม่น้ำในภาคกลางและภาคตะวันออกขึ้นในบริเวณที่มีความชื้นสูง ทนน้ำท่วมได้ดี ในต่างประเทศพบทั่วไปตามเขตร้อนชื้น

 ใบมีสาร capsularin ในมาเลเซียใช้ใบต้มชงกับน้ำกินแก้โรคบิด และใช้เป็นยาธาตุ ยาแก้ไอ หรือใช้ตำพอกแผล เมล็ดมีสารพิษ corchorin (Strophanthidin) ใช้เป็นยาเบื่อ

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ปอกระเจาฝักกลม
ชื่อวิทยาศาสตร์
Corchorus capsularis L.
ชื่อสกุล
Corchorus
คำระบุชนิด
capsularis
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Linnaeus, Carl von
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- (1707-1778)
ชื่ออื่น ๆ
ปอเส้ง, เส้ง (เหนือ)
ผู้เขียนคำอธิบาย
นายเนาวรัตน์ เสริมศรี