เครือไหลเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง เลี้อยพันขึ้นบนยอดต้นไม้ใหญ่ กิ่งอ่อน ใบอ่อน และช่อดอกมีขนสั้นนุ่ม
ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงเวียน ก้านใบ ยาว ๘-๑๐ ซม. แกนกลางยาว ๒๐-๓๐ ซม. มีใบย่อย ๑๓-๑๗ ใบ เรียงตรงข้าม รูปขอบขนานแกมรูปใบหอก กว้าง ๔.๕-๖ ซม. ยาว ๑๔-๑๖ ซม. ปลายเป็นติ่งแหลมโคนสอบ ขอบเรียบ แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขนก้านใบย่อยยาว ๔-๕ มม. หูใบเรียวเด็ก ยาว ๒-๓ มม.
ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามกิ่งเหนือรอยแผลใบหรือตามซอกใบ ยาว ๑๕-๓๐ ซม. ดอกรูปดอกถั่วยาว ๒.๑-๒.๕ ซม. ก้านดอกยาวประมาณ ๑ ซม. ใบประดับรูปไข่ ยาว ๑-๒ มม. กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายหยักตื้น ๕ หยัก ยาว ๖-๗ มม. กลีบดอก ๕ กลีบ สีม่วงอ่อน กลีบกลางรูปไข่ มีขนาดใหญ่และคลุมกลีบอื่น กว้างประมาณ ๑.๔ ซม. ยาวประมาณ ๑.๖ ซม. เกสรเพศผู้ ๑๐ เกสร ก้านชูอับเรณูติดกันเป็นแผ่นหุ้มเกสรเพศเมีย รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปแถบแกมรูปขอบขนาน มีขน มี ๑ ช่อง ออวุล ๕-๘ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียโค้ง ยอดเกสรเพศเมียเป็นตุ่ม
ผลแบบผลแห้งแตกสองแนว เป็นฝักรูปแถบกว้างประมาณ ๕ ซม. ยาว ๑๐-๒๕ ซม. เมล็ดรูปไต กว้างประมาณ ๒.๕ ซม. ยาวประมาณ ๓ ซม. มี ๒-๕ เมล็ด สีน้ำตาล
เครือไหลมีเขตการกระจายพันธุ์ ในประเทศไทยทางภาคเหนือ พบขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ที่สูงจากระดับนํ้าทะเลไม่เกิน ๕๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่อินเดีย พม่า และจีนตอนใต้.