ชื่ออื่น ๆ

จิก (ตะวันออกเฉียงใต้); จิกบ้าน (กลาง); ปูตะ (มลายู-นราธิวาส)

จิกสวนเป็นไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๕-๑๕ ม. ตามกิ่งมีช่องอากาศและรอยแผลใบทั่วไปเปลือกสีน้ำตาล ค่อนข้างเรียบ

 ใบเดี่ยว เรียงเวียนถี่เป็นกระจุกตามปลายกิ่งรูปไข่กลับหรือรูปใบหอกกลับ กว้าง ๖-๙ ซม. ยาว ๑๗-๒๕ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนสอบ ขอบหยักซี่ฟันหรือหยักมน แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ด้านล่างสีเขียวอ่อน เส้นกลางใบด้านบนเป็นสัน เส้นแขนงใบข้างละ ๑๒-๑๙ เส้น แต่ละเส้นโค้งปลายเส้นจดกันก่อนถึงขอบใบ ใบอ่อนสีชมพูเรื่อ ๆ เส้นใบย่อยแบบร่างแห เห็นชัดทางด้านล่างและพอสังเกตเห็นได้ทางด้านบน ก้านใบยาว ๐.๕-๑ ซม. ย่นและสีออกน้ำตาลแดงเมื่อแห้ง

 ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกตามปลายกิ่งหรือตามซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ยาว ๕๐-๗๕ ซม. ห้อยลง ก้านช่อดอกสีชมพูหรือแดงเรื่อ ๆ ใบประดับรูปใบหอกร่วงง่าย ดอกเล็ก ออกเดี่ยว ๆ หรือเป็นกระจุก ๒-๕ ดอก ตามแกนช่อ ก้านดอกสั้นมาก กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็น ๒-๔ แฉก ยาว

 ผลแบบผลแห้งไม่แตก รูปทรงกลมรี เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๓.๕ ซม. ยาว ๕-๘ ซม. โคนผลค่อนข้างสอบและเป็นสันสี่เหลี่ยมเล็กน้อย กลีบเลี้ยงและก้านยอดเกสรเพศเมียติดทนที่ปลายผล ผนังผลชั้นกลางเป็นเส้นใยยาว ๆ เมล็ดรูปทรงรี มี ๑ เมล็ด

 จิกสวนมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ พบขึ้นตามป่าดิบชื้นริมน้ำ ที่สูงจากระดับทะเล ๕-๒๐ ม. ออกดอกเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคม ในต่างประเทศพบที่แอฟริกา อินเดีย มาเลเซีย ซามัว และฟิจิ

 ประโยชน์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ.