เข็มจีนเป็นไม้พุ่ม สูงได้ถึง ๒ ม. ลำต้นแตกกิ่งหนาแน่น เปลือกเรียบ สีน้ำตาล เรือนยอดเป็นพุ่มกลม
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปค่อนข้างกลม กว้าง ๔.๕-๕.๕ ซม. ยาว ๕.๕-๖.๕ ซม. ปลายมนหรือเป็นติ่งหนามเล็กน้อย โคนมนและซ้อนกัน ขอบเรียบ แผ่นใบหนา ด้านบนเป็นมัน สีเขียว ด้านล่างสีอ่อนกว่าด้านบน เส้นแขนงใบข้างละ ๖ เส้น ปลายโค้งเล็กน้อยและเชื่อมกันใกล้ขอบใบ เห็นไม่ชัดนัก ก้านใบสั้นมาก มีหูใบระหว่างก้านใบ ๑ คู่ ขนาดเล็กมาก
ช่อดอกแบบช่อกระจุกเชิงประกอบ ออกที่ปลายกิ่ง กว้างและยาว ๗-๘ ซม. ปลายช่อตั้งขึ้น ก้านช่อดอกและก้านช่อย่อยสั้นมาก ดอกตูมกลีบบิดเวียน กลีบเลี้ยงรูปถ้วย ขนาดเล็ก ปลายกลีบแยกเป็น ๔ แฉกเล็ก ๆ กลีบดอกสีเหลืองหรือสีแดง ในต่างประเทศมีสีส้มและสีขาว รูปดอกเข็ม โคนกลีบติดกันเป็นหลอด กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๔ ซม. ปลายแยกเป็น ๔ แฉก รูปไข่หรือค่อนข้างกลม กว้างประมาณ ๘ มม. ยาวประมาณ ๑ ซม. ปลายแหลม เกสรเพศผู้มี ๔ อัน ก้านชูอับเรณูสั้นและติดอยู่ระหว่างแฉกกลีบ ทอดแนบไปตามกลีบดอกทางด้านข้าง รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ รูปกลม มี ๒ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียยาวประมาณ ๔.๕ ซม. ยาวพ้นปากหลอดดอก ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น ๒ แฉก โป่งเล็กน้อย
ผลแบบผลผนังชั้นในแข็ง รูปกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ ซม. สุกสีดำ
เข็มจีนเป็นไม้ปลูก มีถิ่นกำเนิดในประเทศจีนและไต้หวัน ปลูกทั่วไปในเอเชียเขตร้อน.