ตำแยเครือเป็นไม้พุ่มรอเลื้อยหรือไม้เลื้อย มีขนแข็งทั่วไป เมื่อสัมผัสจะคัน
ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปขอบขนานหรือรูปไข่กว้าง ๓-๗.๕ ซม. ยาว ๖-๑๗ ซม. ปลายเรียวแหลมหรือยาวคล้ายหาง โคนเว้าลึกรูปหัวใจมักย้อยคล้ายติ่งหู ขอบหยักซี่ฟันหรือจักฟันเลื่อยถี่ แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ มีขนแข็งและมีหนามทั่วไป เส้นโคนใบ ๓-๕ เส้น ก้านใบยาว ๑.๕-๙ ซม. หูใบรูปสามเหลี่ยม กว้าง ๓-๕ มม. ยาว ๕-๘ มม. ติดทน
ดอกแยกเพศร่วมต้นร่วมช่อ ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามปลายกิ่งหรือตรงข้ามใบ ยาว ๓-๘ ซม. ดอกสีเขียว ไม่มีกลีบดอกและจานฐานดอก ดอกเพศผู้มีจำนวนมาก กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น ๓ แฉก รูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ ๕ มม. ปลายแหลมด้านนอกมีขน เกสรเพศผู้ ๓ เกสร มีหลอดกลีบเลี้ยงหุ้มเกือบมิด ก้านชูอับเรณูหนา แยกกัน ปลายกว้าง อับเรณูมี ๒ พู มีแกนอับเรณูหนา เชื่อมและยื่นพ้นพูอับเรณู ไม่มีเกสรเพศเมียที่เป็นหมัน ดอกเพศเมียมี ๑-๒ ดอก อยู่ที่โคนช่อดอก ก้านดอกสั้นมาก กลีบเลี้ยง ๓ กลีบ เรียงซ้อนเหลื่อมกัน รูปไข่ ยาว ๐.๗-๑ ซม. มีขนกำมะหยี่ทั้ง ๒ ด้าน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑ เม็ด มีขนยาวหนาแน่น ก้านยอดเกสรเพศเมียกว้างและสั้น ยอดเกสรเพศเมียมีขนยาวนุ่มเป็นชายครุยติดทน
ผลแบบผลแห้งแตก มี ๓ พู รูปทรงค่อนข้างกลม กว้างประมาณ ๗ มม. ยาวประมาณ ๑.๕ ซม. แกนกลางผลปลายกว้างและติดทน มีกลีบเลี้ยงขยายใหญ่และติดทน ก้านผลยาวประมาณ ๓ มม. เมล็ดรูปทรงกลม มีเยื่อหุ้มเมล็ดบาง
ตำแยเครือมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันตกเฉียงใต้ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคใต้ พบขึ้นตามป่าดิบ ป่าไผ่ ตามแนวหินปูน ที่รกร้าง ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลปานกลางถึง ๒๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนมกราคมถึงตุลาคม ในต่างประเทศพบที่อินเดีย เมียนมา คาบสมุทรอินโดจีน คาบสมุทรมลายู และอินโดนีเซีย.