ชื่ออื่น ๆ

กาเรียน, ทุเรียนดอน, ทุเรียนนก (ใต้)

ชาเรียนเป็นไม้ต้นกึ่งผลัดใบ สูงได้ถึง ๔๐ ม. เปลือกสีน้ำตาล เรียบหรือแตกเป็นร่องตามยาว กระพี้สีขาวอมเหลือง แก่นสีออกน้ำตาล กิ่งอ่อนเรียว มีเกล็ดสีน้ำตาล ตาข้างตั้งตรง

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปใบหอกหรือรูปขอบ ขนานแกมรูปใบหอก กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๖.๕-๑๒ ซม. ปลายแหลม โคนมน ขอบเรียบ แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง ด้านบนเกลี้ยงและเป็นมัน ด้านล่างมีเกล็ดขนาดเล็กสีทองหนาแน่น เส้นแขนงใบข้างละ ๑๐-๑๕ เส้น เส้นใบย่อยเห็นไม่ชัด ก้านใบยาว ๑-๒ ซม. มีเกล็ดปกคลุม

 ช่อดอกแบบช่อกระจุก ออกตามกิ่งแก่ มี ๕-๑๒ ดอก ก้านดอกยาว ๑-๓ ซม. มีเกล็ดสีเหลืองริ้วประดับรูปไข่ ยาวประมาณ ๑.๕ ซม. ด้านนอกมีเกล็ดสีเหลือง ด้านในมีขน กลีบเลี้ยงสีเขียว รูประฆังยาวประมาณ ๑ ซม. ด้านนอกมีเกล็ดสีเหลือง ด้านในเกลี้ยง ยกเว้นบริเวณใกล้โคนกลีบเลี้ยงมีขนประปรายกลีบดอกสีแดงหรือสีชมพู มี ๕ กลีบ

 ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงรีหรือทรงกลมกว้าง ๘-๑๕ ซม. ยาว ๑๐-๒๐ ซม. มีหนามแหลมแต่ละช่องมี ๑-๔ เมล็ด มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีเหลืองเข้ม

 ชาเรียนมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบขึ้นตามป่าดิบชื้น ที่สูงจากระดับทะเล ๕๐-๑๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนมีนาคมถึงสิงหาคม ในต่างประเทศพบที่คาบสมุทรมาเลเซียและอินโดนีเซีย

 ประโยชน์ เยื่อหุ้มเมล็ดรับประทานได้.