ตำหยาวแขกเป็นไม้ต้น สูงได้ถึง ๒๒ ม. กิ่งอ่อนมีขนสั้นค่อนข้างหนาแน่น เปลือกสีน้ำตาลอมดำ เรียบหรือแตกเป็นสะเก็ด
ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปขอบขนาน รูปรี รูปขอบขนานแกมรูปไข่ รูปขอบขนานแกมรูปรี หรือรูปไข่ กว้าง ๒-๑๐ ซม. ยาว ๖-๒๕ ซม. ปลายมนหรือแหลม โคนมนหรือรูปหัวใจ ขอบเรียบ แผ่นใบกึ่งหนาคล้ายแผ่นหนังหรือหนาคล้ายแผ่นหนัง ด้านบนเกลี้ยงหรือมีขนเล็กน้อยตามเส้นกลางใบ ด้านล่างเกลี้ยงหรือมีขนประปราย เส้นแขนงใบข้างละ ๖-๑๔ เส้น เส้นใบย่อยแบบร่างแห เส้นแขนงใบและเส้นใบย่อยเห็นชัดทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบยาว ๐.๓-๑.๕ ซม. มีขนสั้นประปราย
ดอกเดี่ยวหรือออกเป็นกระจุก ออกตามซอกใบหรือบริเวณเหนือซอกใบ ก้านดอกยาว ๑.๕-๓ ซม. มีขนสั้นหนาแน่น ใบประดับรูปไข่ ยาวได้ถึง ๑.๕ มม. ดอกสีเหลืองหรือสีเหลืองอมเขียว กลีบเลี้ยงยาว ๑-๒ มม. โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น ๓ แฉก แต่ละแฉกรูปไข่ ด้านนอกมีขนสั้นหนาแน่น ด้านในเกลี้ยง กลีบดอก ๖ กลีบ ค่อนข้างหนา เรียงเป็น ๒ วง วงละ ๓ กลีบ กลีบวงนอกรูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่หรือรูปสามเหลี่ยมแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๐.๖-๑ ซม. ยาว ๑.๕-๒.๓ ซม. ปลายมน โค้งออก ด้านนอกมีขนหนาแน่น ด้านในมีขนประปราย โคนกลีบเกลี้ยง กลีบวงในรูปสามเหลี่ยมแกมรูปไข่ กว้าง ๕-๙ มม. ยาว ๑.๔-๒ ซม. ปลายมนหรือแหลม โค้งออกเล็กน้อย ด้านนอกมีขนหนาแน่น ด้านในเกลี้ยงหรือมีขนประปรายบริเวณปลายกลีบ เกสรเพศผู้ ๔๐-๖๕ เกสร รูปรีแกมรูปไข่หรือรูปไข่ ยาว ๐.๘-๑.๒ มม. เกสรเพศเมีย ๔-๙ เกสร รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปขอบขนาน ยาว ๓-๕ มม. มีขนหนาแน่น มี ๑ ช่อง มีออวุล ๖-๑๖ เม็ด
ผลแบบผลกลุ่ม มีผลย่อย ๓-๗ ผล ผลย่อยแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงกระบอกหรือรูปทรงรี ยาว ๓-๗ ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑.๕-๔ ซม. ผลอ่อนสีเขียว สุกสีเหลือง ผิวเป็นมัน มีขนประปรายจนถึงเกลี้ยง เมล็ดรูปทรงรี มี ๖-๑๖ เมล็ด
ตำหยาวแขกมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ พบตามป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง และป่าละเมาะ บริเวณเขาหินปูน ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๕๐-๒๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนธันวาคมถึงกันยายน ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์.