เดื่อน้ำเป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง ๖ ม. บางครั้งทอดนอนหรือเลื้อยพัน เปลือกเรียบ สีน้ำตาล หรือสีน้ำตาลแกมสีดำ กิ่งอ่อนมีขนเล็กแข็งหรือขนสาก สีน้ำตาลหรือสีขาว กิ่งแก่เกลี้ยงหรือมีขนสั้นแข็งหรือขน สากสีน้ำตาลหรือสีขาว ทุกส่วนมียางสีขาวขุ่น
     ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรี รูปไข่กลับ หรือรูปขอบ ขนาน กว้าง ๑.๕-๑๐ ซม. ยาว ๓-๒๖ ซม. ปลายสอบ แหลมถึงยาวคล้ายหาง โคนรูปลิ่ม มนหรือกลม ขอบเรียบ และมักหยักซี่ฟันตื้น ๆ บริเวณค่อนไปทางปลายใบ แผ่น ใบบางคล้ายกระดาษหรือค่อนข้างหนาคล้ายแผ่นหนัง มักเบี้ยว มีขนสั้นแข็งหรือขนสากสีขาวทั้ง ๒ ด้าน มักหนา แน่นบริเวณเส้นใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๔-๘ เส้น เส้นใบ ย่อยคล้ายขั้นบันได ก้านใบยาว ๐.๔-๑.๒ ซม. มีขนสั้น สากคายสีขาว หูใบหุ้มยอดอ่อนรูปใบหอก ยาว ๓-๕ มม. มีขนสั้นแข็งหรือขนสากสีน้ำตาล
     ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกคล้ายผลรวม ในโพรงฐานช่อดอก รูปเกือบกลม เป็นกระเปาะและ มีช่องเปิดที่ปลาย ออกตามซอกใบหรือตามกิ่ง กว้าง ๐.๗- ๑.๓ ซม. มีขนสั้นแข็งหรือขนสากคายสีขาวปกคลุม ก้านช่อดอกยาว ๒-๖ มม. รอบปากช่องเปิดมีขอบเป็น วงใบประดับรูปลิ่ม ๑-๓ ใบ ยาวประมาณ ๑ มม. ติดห่าง กัน หรือมี ๒ ใบ ติดตรงข้าม หรือติดเป็นวงรอบบริเวณ ใกล้โคนก้านช่อดอก ดอกขนาดเล็กจำนวนมากอยู่ภายใน โพรงฐานช่อดอก กลีบรวมสีขาว ดอกเพศผู้มีเกสรเพศผู้ ๑ เกสร ดอกเพศเมียมีรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียติดด้านข้างของ รังไข่ เกลี้ยง ยอดเกสรเพศเมียรูปปากแตร
     ผลแบบผลรวมในโพรงฐานช่อดอก รูปทรงเกือบกลม กว้าง ๐.๗-๑.๓ ซม. สุกสีเหลือง สีส้มแกมสีแดง หรือสีแดง มีขนเล็กแข็งหรือขนสากสีขาวปกคลุม ก้านผล ยาว ๒-๖ มม. ผลย่อยแบบผลแห้งเมล็ดล่อน ขนาดเล็ก มีจำนวนมาก

     เดื่อน้ำ มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคเหนือและภาคกลาง พบในป่าดิบแล้ง ที่สูงจาก ระดับทะเลประมาณ ๘๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบ ตลอดปี ส่วนใหญ่ออกในช่วงกลางฤดูฝนถึงต้นฤดูหนาว ประมาณเดือนสิงหาคมถึงพฤศจิกายน ในต่างประเทศ พบที่เมียนมา จีน (ยูนนาน) เวียดนาม และลาว.