ตานลอยเป็นเฟิร์นขึ้นบนดิน ลำต้นตั้งตรง สั้นมีเกล็ดสีน้ำตาลอ่อน รูปใบหอก กว้าง ๑-๒ มม. อาจยาวได้ถึง ๑ ซม. ปลายเรียวยาว บางแต่แข็ง ขอบมีขนครุยสั้นถิ่นที่อยู่และลักษณะวิสัย
ใบเดี่ยว เรียงเวียนเป็นกระจุกตั้งขึ้น ใบอ่อนสีแดง ใบที่ไม่สร้างกลุ่มอับสปอร์รูปใบหอกกว้างหรือรูปขอบขนาน กว้างได้ถึง ๑๐ ซม. อาจยาวได้ถึง ๔๐ ซม. ปลายเรียวแหลม
โคนเรียวสอบหรือเป็นรูปลิ่มแคบ ๆ ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ สีเขียวถึงสีเขียวเข้ม เกลี้ยงเป็นมัน ส่วนใบที่สร้างกลุ่มอับสปอร์จะแคบและสั้นกว่า รูปไข่แกมรูปใบหอก กว้างประมาณ ๗ ซม. เส้นกลางใบนูนทั้ง ๒ ด้าน เส้นกลางใบและเส้นแขนงใบเห็นชัดทางด้านล่าง เส้นใบย่อยแบบร่างแห ช่องร่างแหหลักเป็นรูปสี่เหลี่ยม เรียงเป็นระเบียบ ก้านใบอาจยาวได้ถึง ๔๕ ซม. สีน้ำตาลแดงถึงสีม่วงคล้ำ เป็นมันเงาบริเวณโคนมีเกล็ดปกคลุม ช่วงบนที่เชื่อมต่อกับโคนใบแผ่เป็นปีกแคบ ๆ มีขนสีน้ำตาลสั้น ๆ
กลุ่มอับสปอร์รูปกลม อยู่ทางด้านล่างของแผ่นใบและฝังตื้น ๆ กระจายทั่วไปตามเส้นใบย่อยที่สานเป็นร่างแหเห็นเป็นรอยนูนทางด้านบนของแผ่นใบ เส้นผ่านศูนย์กลางกลุ่มอับสปอร์ ๑-๑.๕ มม. เยื่อคลุมกลุ่มอับสปอร์รูปไตสีน้ำตาล ติดทน
ตานลอยมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคใต้ มักพบขึ้นบนดินที่มีอินทรียวัตถุ ตามที่ลาดไหล่เขาหรือบริเวณใกล้ลำธารในป่าดิบชื้น ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๙๐-๙๕๐ ม. ในต่างประเทศพบที่มาเลเซีย สิงคโปร์ เกาะสุมาตรา และเกาะบอร์เนียว.
- ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
- ตานลอย
- ชื่อวิทยาศาสตร์
- Tectaria singaporeana (Wall. ex Hook. et Grev.) Ching
- ชื่อสกุล
- Tectaria
- คำระบุชนิด
- singaporeana
- ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
-
- Wallich, Nathaniel
- Hooker, William Jackson
- Greville, Robert Kaye
- Ching, Ren Chang
- ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
-
- Wallich, Nathaniel (1786-1854)
- Hooker, William Jackson (1785-1865)
- Greville, Robert Kaye (1794-1866)
- Ching, Ren Chang (1898-1986)
- ผู้เขียนคำอธิบาย
- ดร.สหณัฐ เพชรศรี และ ศ. ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด