ชื่ออื่น ๆ

เดื่อเถาใบใหญ่

​​

     เดื่อเถาเป็นไม้เถา มีรากออกตามข้อสำหรับเกาะ ยึด เปลือกเรียบ สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลแกมสีเทา กิ่งอ่อน เกลี้ยงหรือมีขนประปราย กิ่งแก่เกลี้ยง ทุกส่วนมียาง สีขาวขุ่น
     ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรี รูปไข่ รูปไข่กลับ รูปเคียว หรือรูปขอบขนาน กว้าง ๑-๗.๕ ซม. ยาว ๑.๕-๑๒ ซม. ปลายแหลม มน หรือกลม โคนมักเบี้ยว ด้านแคบรูปลิ่ม หรือมน ด้านกว้างมนหรือเว้ารูปหัวใจ ขอบเรียบ แผ่นใบ หนาคล้ายแผ่นหนัง ด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างเกลี้ยงหรือมี ขนประปรายบนเส้นกลางใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๓-๖ เส้น เส้นใบย่อยแบบร่างแห ก้านใบยาว ๐.๕-๒ ซม. เกลี้ยงหรือ มีขนประปราย หูใบหุ้มยอดอ่อนรูปใบหอก ยาว ๐.๒-๑.๕ ซม. เกลี้ยงหรือมีขนประปราย

     ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกคล้ายผลรวมใน โพรงฐานช่อดอก รูปทรงเกือบกลม คล้ายผลแพร์ หรือรูป ทรงรี เป็นกระเปาะและมีช่องเปิดที่ปลาย ออกตามเถา กว้าง ๒.๕-๘ ซม. เกลี้ยงหรือมีขนสีน้ำตาลประปรายถึงมี ขนสั้นนุ่มคล้ายกำมะหยี่ ก้านช่อดอกยาว ๐.๒-๑.๕ ซม. รอบปากช่องเปิดมีใบประดับ ๓-๕ ใบ แข็งและชี้ขึ้น ใบประดับรูปลิ่ม ๓ ใบ ยาว ๐.๒-๐.๕ ซม. ติดบนก้านช่อ ดอก มักติดทน ดอกขนาดเล็กจำนวนมากอยู่ภายในโพรง ฐานช่อดอก กลีบรวมสีชมพูเข้มแกมสีแดง ดอกเพศผู้ มีเกสรเพศผู้ ๑ เกสร ดอกเพศเมียมีรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมีย ๑ ก้าน ติดด้านข้างของรังไข่ เกลี้ยง ยอดเกสรเพศเมียรูปปากแตร
     ผลแบบผลรวมในโพรงฐานช่อดอก รูปทรงเกือบ กลมคล้ายผลแพร์ หรือรูปทรงรี กว้าง ๒.๕-๘ ซม. สุกสี เหลือง สีส้ม สีชมพู สีเลือดหมู หรือสีดำ เกลี้ยงหรือมีขนสี น้ำตาลประปรายถึงมีขนสั้นนุ่มคล้ายกำมะหยี่ ก้านผลรวม ยาว ๐.๒-๑.๕ ซม. ผลย่อยแบบผลแห้งเมล็ดล่อน ขนาด เล็ก มีจำนวนมาก
     เดื่อเถามีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคกลาง ภาคตะวันออก ภาคตะวันตกเฉียงใต้ และ ภาคใต้ พบในป่าดิบชื้นหรือป่าดิบแล้ง ที่สูงจากระดับทะเล ประมาณ ๗๕๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี แต่ ส่วนใหญ่ออกในช่วงกลางฤดูฝนถึงฤดูแล้ง ประมาณเดือน สิงหาคมถึงเมษายน ในต่างประเทศพบที่อินเดีย (หมู่เกาะ นิโคบาร์) เมียนมา เวียดนาม กัมพูชา ไต้หวัน และภูมิภาค มาเลเซีย.