ชื่ออื่น ๆ

ชากรูด (ใต้), ตาฉี่โพ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), ผักกระสัง (กลาง), ผักกูด (เพชรบุรี), ผักราชวงศ์ (แม่ฮ่

กระสังเป็นไม้ล้มลุก สูง ๑๕-๓๐ ซม. ลำต้นใส ลำต้นและใบอวบน้ำ

 ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปหัวใจ กว้าง ๑.๕-๓ ซม. ยาว ๑.๕-๓.๕ ซม. ปลายแหลม โคนเว้าตื้น ๆ ขอบเรียบ แผ่นใบ ด้านบนสีเขียว ด้านล่างสีอ่อนกว่า มีต่อมโปร่งแสง เส้นโคนใบ มีประมาณ ๖ เส้น ก้านใบยาว ๑-๑.๒ ซม.

 ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกที่ข้อตรงข้ามกับใบ ยาว ๒.๕-๖.๕ ซม. เรียวโค้งขึ้น ประกอบด้วยดอกเล็ก ๆ ที่ไม่มีก้านดอกจำนวนมากเวียนรอบแกน ก้านช่อดอกยาว ๒.๕-๑ ซม. ไม่มีกลีบเลี้ยงและกลีบดอก มีใบประดับดอกละ ๑ ใบ เกสรเพศผู้ ๒ อัน อยู่ข้าง ๆ รังไข่ อับเรณูสีขาว ก้านชูอับเรณูสั้น รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปกลม มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด อยู่เหนือฐานดอก

 ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปกลม มี ๑ เมล็ด

 กระสังเป็นวัชพืช มีถิ่นกำเนิดแถบอเมริกาเขตร้อน มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค ขึ้นง่าย พบทั่วไปตามที่ที่ค่อนข้างขึ้น อาจพบตามซอกอิฐซอกหิน พบในเขตร้อนทั่วโลก

 ใบทำให้แหลกแล้วใช้แก้ปวดศีรษะและแก้ไข้ น้ำคั้นจากใบแก้ปวดท้อง ยาชงใช้แก้ชักมีผักกระสังร่วมอยู่ด้วยเสมอ ยาพอกที่ทำให้อุ่น ๆ ใช้พอกฝีและแผล ในทรินิแดดนิยมใช้เป็นยาเย็นสําหรับเด็ก สารสกัดด้วยน้ำจากใบมีฤทธิ์ต้านเชื้อ Micrococcus pyogenes Lehm. & Neum. var. aureus Huck. และ Escherichia coli (Miq.) Cast. & Chalm. (Zaheer ed., 1966) ทุกส่วนใช้กินเป็นผักได้.