ไม้ต้นหรือไม้เลื้อยกึ่งอิงอาศัย ทุกส่วนมียาง ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปขอบขนาน รูปรี หรือรูปไข่กลับ ดอกแยกเพศ ร่วมต้นร่วมช่อ ดอกคล้ายผลรวมในโพรงฐานช่อดอก ออกเป็นคู่หรือเดี่ยวตามซอกใบ ช่อดอกเป็นกระเปาะ รูปทรงรี รูปทรงกระบอก หรือคล้ายทรงรูปไข่ ปลายกระเปาะมีช่องเปิด ผลแบบผลรวมในโพรงฐานช่อดอก รูป ทรงรี รูปทรงกระบอก หรือทรงคล้ายรูปไข่ มีขนประปรายหรือหนาแน่น สีน้ำตาล ทั้งขนแข็ง ขนระคาย และขน นุ่ม สุกสีเหลือง สีส้ม หรือสีแดง ผลย่อยแบบผลแห้งเมล็ดล่อน ขนาดเล็ก มีจำนวนมาก
เดื่อแตงเป็นไม้ต้น สูงได้ถึง ๑๕ ม. พบน้อยมาก ที่สูงได้ถึง ๔๐ ม. หรือเป็นไม้เลื้อยกึ่งอิงอาศัย เปลือกสี น้ำตาลอมแดง กิ่งอ่อนมักเป็นเหลี่ยม มีขนแข็งสีน้ำตาล หรือขนระคาย และหลุดร่วงในเวลาต่อมา ทุกส่วนมียาง
ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปขอบขนาน รูปรี หรือรูปไข่ กลับ กว้าง ๒.๕-๘ ซม. ยาว ๗-๑๕ ซม. พบน้อยที่ยาวได้ ถึง ๑๘.๕ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนเว้ารูปหัวใจ มนกลม หรือรูปลิ่ม ขอบเรียบมีขน แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านบนสี เขียว เกลี้ยงหรือมีขนประปรายตามเส้นกลางใบ ด้านล่าง สีจางกว่า เกลี้ยงหรือมีขนประปรายตามเส้นกลางใบ เส้นแขนงใบข้างละ ๘-๑๒ เส้น พบน้อยที่มีได้ถึง ๑๔ เส้น ปลายเส้นโค้งจดกันใกล้ขอบใบ เส้นแขนงใบใกล้โคนใบ มักยาว ๑ ใน ๑๐ ถึง ๑ ใน ๖ ของความยาวแผ่นใบ เส้น ใบย่อยคล้ายร่างแหหรือแบบขั้นบันได เส้นใบเห็นชัด ทางด้านล่าง มีต่อมผิวมันขนาดเล็กอยู่ที่เหนือโคนเส้น กลางใบขึ้นไปได้ถึง ๑ ซม. มีผลึกหินปูนทั้ง ๒ ด้าน ก้าน ใบยาว ๑-๓ ซม. เกลี้ยง มีขนประปรายหรือมีขนแข็ง หูใบ หุ้มยอดอ่อนรูปใบหอก ยาว ๐.๕-๒ ซม. มีขนแข็งสีน้ำตาล ร่วงง่าย
ดอกแยกเพศร่วมต้นร่วมช่อ ช่อดอกคล้ายผล รวมในโพรงฐานช่อดอก ออกเป็นคู่หรือออกเดี่ยวตาม ซอกใบ ช่อดอกเป็นกระเปาะ รูปทรงรี รูปทรงกระบอก หรือคล้ายทรงรูปไข่ กว้าง ๑-๓ ซม. ยาวได้ถึง ๔.๕ ซม. มี ขนประปรายหรือหนาแน่น สีน้ำตาล ทั้งขนแข็ง ขนระคาย และขนนุ่ม ปลายกระเปาะมีช่องเปิด กว้างประมาณ ๓ มม. รอบปากช่องเปิดมีใบประดับ ๓ ใบ ขนาดเกือบเท่า กัน โคนกระเปาะมน ไม่มีส่วนเรียวคอดคล้ายก้าน มีใบ ประดับ ๓ ใบ รูปไข่กลับหรือเกือบกลม ยาว ๒-๘ มม. พบ น้อยที่ยาวได้ถึง ๑.๒ ซม. เกลี้ยง ติดทน ก้านช่อดอกสั้น มากหรือไร้ก้าน ดอกมีจำนวนมากและมีขนาดเล็กมาก อยู่ค่อนข้างหนาแน่นภายในโพรงฐานช่อดอก แต่ละดอก มีกลีบรวมสีชมพูหรือสีออกขาว ดอกเพศผู้มีเกสรเพศผู้ ๑ เกสร ดอกเพศเมียมีรังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มี ออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียติดด้านข้างของรังไข่ ยอดเกสรเพศเมียเล็ก
ผลแบบผลรวมในโพรงฐานช่อดอก รูปทรงรี รูป ทรงกระบอก หรือคล้ายทรงรูปไข่ กว้าง ๑-๓ ซม. ยาวได้ ถึง ๔.๕ ซม. มีขนประปรายหรือหนาแน่น สีน้ำตาล ทั้งขน แข็ง ขนระคาย และขนนุ่ม สุกสีเหลือง สีส้ม หรือสีแดง ผลย่อยแบบผลแห้งเมล็ดล่อน ขนาดเล็ก มีจำนวนมาก
เดื่อแตงมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคใต้ พบตามป่าดิบ ที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึง ประมาณ ๘๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเกือบตลอดปี ใน ต่างประเทศพบที่ภูมิภาคมาเลเซีย.