ชื่ออื่น ๆ

หญ้าหัวนกเค้า (เหนือ)

ตานทรายชนิดนี้เป็นไม้ล้มลุก สูงไม่เกิน ๑ ม. ทุกส่วนที่ยังอ่อนมีขนสั้นค่อนข้างนุ่มหนาแน่น

 ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่ถึงรูปขอบขนาน กว้าง ๒-๓.๕ ซม. ยาว ๓-๗ ซม. ปลายแหลม แหลมทู่ หรือค่อนข้างมน โคนเบี้ยวและหยักรูปหัวใจ ขอบหยักมนหรือจักฟันเลื่อยถึงจักฟันเลื่อยซ้อน แผ่นใบค่อนข้างหนา ด้านบนสีเขียวอ่อน มีขนนุ่มหนาแน่น แผ่นใบเป็นร่องตามแนวเส้นใบ ด้านล่างสีเขียวอ่อน มีขนนุ่มสีน้ำตาลอ่อนหรือสีนวลหนาแน่น เส้นโคนใบ ๓ เส้น เส้นคู่ข้างไปสุดที่ขอบใบประมาณกึ่งกลางใบ เส้นแขนงใบที่ออกจากเส้นกลางใบมีข้างละ ๔-๗ เส้น ค่อนข้างเหยียดตรงไปสุดที่ขอบใบ เป็นร่องทางด้านบน และนูนทางด้านล่าง เส้นใบย่อยคล้ายขั้นบันได นูนทางด้านล่าง ก้านใบยาว ๑.๕-๒.๕ ซม. มีขนสั้นนุ่มหนาแน่น โคนก้านใบมีหูใบรูปใบหอก ๑ คู่ ปลายเรียวแหลม ยาวประมาณ ๕ มม. ร่วงง่าย

 ช่อดอกแบบช่อกระจุกหรือช่อกระจุกเชิงประกอบ ออกตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกตูมทรงรูปไข่แกมรูปทรงกระบอก กว้างประมาณ ๒ มม. ยาวประมาณ ๔ มม. มีขนนุ่มหนาแน่น โคนก้านดอกมีใบประดับ ๒-๓ ใบ รูปใบหอก ร่วงง่าย ดอกสีเหลือง กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย ปลายแยกเป็นแฉกแหลม ๕ แฉก ยาวรวมกันประมาณ ๓ มม. มีขนนุ่มหนาแน่นทั้ง ๒ ด้าน กลีบดอก ๕ กลีบ รูปช้อนหรือรูปใบหอกกลับ ปลายกลีบมักงุ้มเข้าเล็กน้อย กว้างประมาณ ๐.๕ มม. ยาว ๑.๕-๓ มม. ด้านนอกมีขน ด้านในเกลี้ยง เกสรเพศผู้ ๕ เกสร ติดตรงข้ามกับแฉกกลีบดอก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปทรงกระบอก กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๕ มม. มีขนสากหนาแน่น มี ๑ ช่อง มีออวุล ๒ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียรูปกรวย มีขน

 ผลแบบผลแห้งแตก ทรงรูปไข่ กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๒ มม. ปลายเป็นติ่งแหลม แต่ละผลมีเมล็ดสีดำเป็นมัน ๑ เมล็ด

 ตานทรายชนิดนี้มีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค พบตามป่าเบญจพรรณและทุ่งหญ้า ที่สูงจากระดับทะเลปานกลาง ๕๐-๔๐๐ ม. ส่วนใหญ่ออกดอกและเป็นผลเดือนกันยายนถึงธันวาคมในต่างประเทศพบทั่วไปในเขตร้อน

 ประโยชน์ ปลูกเป็นพืชคลุมดิน เปลือกให้เส้นใยใช้ทำเชือก.