ชื่ออื่น ๆ

เดหลีดอกขาว, เดหลีใบมัน, เดหลีใบเล็ก (ทั่วไป)

     เดหลีเล็กเป็นไม้ล้มลุกหลายปี สูง ๓๐-๗๐ ซม. เหง้าสั้น ไม่มีลำต้นเหนือดิน
     ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปไข่ รูปไข่แกมรูปใบหอก รูปใบหอก รูปรี หรือรูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๓.๕- ๑๗ ซม. ยาว ๑๐.๕-๓๓ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนรูปลิ่ม เบี้ยวเล็กน้อย ขอบเรียบ แผ่นใบ ๒ ข้างของเส้นกลางใบ มักมีขนาดไม่เท่ากัน เกลี้ยงทั้ง ๒ ด้าน ด้านบนสีเขียวเข้ม เป็นมัน ด้านล่างสีอ่อนกว่า เส้นกลางใบเป็นร่องตื้นทางด้านบน นูนทางด้านล่าง เส้นแขนงใบจำนวนมาก เรียง ขนานกัน เป็นร่องทางด้านบน เห็นชัด นูนทางด้านล่าง ก้านใบยาว ๗-๒๕ ซม. ช่วงใกล้ปลายโค้งงอ โคนเป็นกาบ

     ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมีกาบ ออกจากเหง้าชูช่อ ตามซอกกาบใบที่ยอด ยาว ๓๐-๗๐ ซม. กาบหุ้มช่อดอก สีขาวหรือสีขาวนวล แล้วเปลี่ยนเป็นสีเขียวอ่อน รูปรีหรือ รูปไข่ กว้าง ๕-๑๑ ซม. ยาว ๑๐-๒๐ ซม. ปลายเรียวแหลม โคนสอบเรียว ขอบเรียบ แผ่นกาบหุ้มช่อดอกบาง โค้ง คล้ายท้องเรือโอบช่อดอก ติดทน เส้นกลางกาบและเส้น แขนงกาบเห็นชัด ก้านช่อดอกยาว ๒๐-๕๐ ซม. ช่อดอก รูปทรงกระบอก เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑-๑.๕ ซม. ยาว ๓-๑๐ ซม. ตั้งขึ้น สีขาว สีขาวนวล หรือสีเหลืองอ่อน เมื่อ เป็นผลเปลี่ยนเป็นสีเขียว มีดอกสมบูรณ์เพศจำนวนมาก เรียงชิดกันแน่นรอบแกนช่อ มีกลิ่นหอม กลีบรวมโคน เชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็นแฉกเล็ก ๔-๖ แฉก เกสรเพศผู้ ๔-๖ เกสร ก้านชูอับเรณูสั้น แบน รูปขอบขนาน อับเรณู รูปทรงรี ขนาดเล็ก รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ทรงรูปไข่ มี ๓ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๒ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมีย ค่อนข้างสั้น ยอดเกสรเพศเมียเล็กมาก
     ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปกรวย ยาว ๒-๔ มม. เรียงเวียนถี่รอบแกนช่อ เมล็ดขนาดเล็ก ทรงรูปไข่ มี ๑-๖ เมล็ด
     เดหลีเล็กเป็นพรรณไม้ต่างประเทศ มีถิ่นกำเนิด ในโคลัมเบียถึงทางตะวันตกเฉียงเหนือของเวเนซุเอลา และทางตอนเหนือของเปรู พบตามป่าดิบชื้น นำเข้ามา ปลูกเป็นไม้ประดับในประเทศไทยทั่วทุกภาค ออกดอก และเป็นผลเกือบตลอดปี.