กรวยแหลม

Aphananthe cuspidata (Blume) Planch.

ชื่ออื่น ๆ
ใจแห้ง (เชียงใหม่), อีเหนียว (อุตรดิตถ์)
ไม้ต้น โคนต้นเป็นพอน ใบเรียงสลับระนาบเดียวรูปไข่แกมรีถึงรูปรีแกมรูปขอบขนาน ดอกแยกเพศร่วมต้น สีนวล ช่อดอกเพศผู้แบบช่อกระจะสั้น ๆ ออกเหนือรอยแผล ใบ ดอกกลมเล็ก ดอกเพศเมียออกเดี่ยวหรือเป็นกลุ่มตามง่ามใบผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปไข่ ปลายผลมีติ่ง

กรวยแหลมเป็นไม้ต้น สูงได้ถึง ๓๐ ม. โคนต้นเป็นพอนแผ่กว้างถึง ๒ ม. และสูงได้ถึง ๑ ม. เปลือกหยาบ สีน้ำตาลอมเทา และมักล่อนออกเป็นแผ่น กิ่งอ่อนมีขนราบประปราย กิ่งแก่เกลี้ยง มีช่องอากาศกระจายทั่วไป

 ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปไข่แกมรีถึงรูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง ๓-๖ ซม. ยาว ๑๐-๑๔ ซม. ปลายเรียวแหลมหรือเป็นติ่งแหลม ยาวถึง ๒ ซม. โคนมนกว้างเว้าเป็นรูปหัวใจเล็กน้อยหรือสอบเรียว อาจเบี้ยวเล็กน้อยขอบเรียบหรือเป็นคลื่น เส้นกลางใบนูน เห็นชัดทางด้านล่างเส้นแขนงใบข้างละ ๗-๘ เส้น ค่อนข้างขนานกัน เส้นใบย่อยแบบร่างแหละเอียด เห็นไม่ชัดทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบยาว ๐.๘- ๑.๒ ซม. ด้านบนเป็นร่องตามยาว หูใบรูปไข่ค่อนข้างแคบกว้างประมาณ ๑ มม. ยาว ๒-๓ มม.

 ดอกแยกเพศร่วมต้น สีนวล ใบประดับเล็ก ร่วงง่าย ช่อดอกเพศผู้แบบช่อกระจะ ออกเหนือรอยแผลใบ แต่ละดอกกลม


เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๒ มม. ก้านดอกสั้น กลีบรวม ๕ กลีบ คล้ายรูปเรือ กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๒ มม. เกสรเพศผู้ ๕ อัน ก้านชูอับเรณูยาว ๑-๒ มม. อับเรณูรูปไข่กลับแกมรูปไต เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ มม. ดอกเพศเมียออกเดี่ยวหรือเป็นกลุ่ม ๒-๓ ดอกตามง่ามใบ ดอกตูมรูปไข่กลับแกมรี ก้านดอกยาวประมาณ ๑ ซม. กลีบรวม ๕ กลีบ รูปไข่ ปลายแหลม กว้างประมาณ ๑ มม. ยาวประมาณ ๒ มม. รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ รูปไข่ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น ๒ แฉก ยาว ๒-๓ มม.

 ผลแบบผลเมล็ดเดียวแข็ง รูปไข่ กว้าง ๐.๘-๑.๒ ซม. ยาวประมาณ ๒ ซม. ปลายมีติ่งยาวประมาณ ๕ มม. ก้านผลยาวได้ถึง ๓ ซม.

 กรวยแหลมมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทั่วทุกภาค พบตามป่าดิบและป่ากึ่งผลัดใบใกล้ลำธาร บนพื้นที่ระดับน้ำทะเลจนถึงสูงประมาณ ๑,๓๐๐ ม. ในต่างประเทศพบที่จีน ฮ่องกง อินเดีย ศรีลังกา ภูมิภาคอินโดจีน และภูมิภาคมาเลเซีย

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
กรวยแหลม
ชื่อวิทยาศาสตร์
Aphananthe cuspidata (Blume) Planch.
ชื่อสกุล
Aphananthe
คำระบุชนิด
cuspidata
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Blume, Carl (Karl) Ludwig von
- Planchon, Jules Émile
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Blume, Carl (Karl) Ludwig von (1796-1862)
- Planchon, Jules Émile (1823-1888)
ชื่ออื่น ๆ
ใจแห้ง (เชียงใหม่), อีเหนียว (อุตรดิตถ์)
ผู้เขียนคำอธิบาย
นางลีนา ผู้พัฒนพงศ์