ดีลาม้อนเป็นไม้ล้มลุกหลายปี มีหัวใต้ดิน ลำต้น มักทอดชูยอด สูง ๐.๕-๑.๑ ม. มีขนหยาบแข็งหรือขนยาว ห่าง สีน้ำตาลอมเหลืองหม่น โคนต้นอาจมีตารูปกลมและ มีขนนุ่มหนาแน่น
     ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรีหรือรูปใบหอกกลับถึง รูปไข่กลับ กว้าง ๑.๕-๔.๕ ซม. ยาว ๕-๑๔ ซม. ปลายแหลม หรือเรียวแหลม โคนสอบเรียวไปยังก้านใบ ขอบหยัก ซี่ฟันเล็กน้อย หยักซี่ฟันแหลม หรือเรียบ มีขนหยาบแข็ง ทั้ง ๒ ด้าน ก้านใบยาวได้ถึง ๖ มม. ใบใกล้ยอดมีขนาด เล็กกว่าและไร้ก้าน
     ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น เป็นช่อเดี่ยวหรือช่อ แยกแขนงคล้ายช่อกระจะโปร่ง ออกที่ปลายยอด ก้านช่อ ดอกยาว ๒-๖ ซม. มีขนหยาบแข็ง ช่อกระจุกแผ่เป็นรัศมี เมื่อบานเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๓ ซม. วงใบประดับ รูประฆัง กว้างและสูงประมาณ ๑ ซม. ใบประดับเรียงเป็น ๔-๕ ชั้น ซ้อนทับกัน ชั้นนอกรูปใบหอกแกมรูปแถบแคบ กว้าง ๐.๗-๑.๒ มม. ยาว ๐.๗-๑ ซม. ค่อนข้างคล้ายใบ มีขน หยาบแข็ง ปลายอาจมีสีม่วง มน แหลม หรือเรียวแหลม ชั้นในรูปใบหอกแกมรูปขอบขนานแคบ เนื้อบางคล้าย กระดาษ ปลายเรียวแหลม มีขนยาวห่าง ค่อนข้างตั้งตรง ฐานดอกนูนเล็กน้อย มีขนครุย ดอกย่อยในช่อมี ๒ แบบ คือ ดอกย่อยวงนอกเป็นดอกเพศเมีย รูปลิ้น มีประมาณ ๒๓ ดอก กลีบเลี้ยงลดรูปคล้ายหลอดรูเล็ก กลีบดอก สีขาว โคนเชื่อมติดกัน ปลายแผ่เป็นรูปใบหอกแกมรูป แถบแคบ กว้าง ๑.๕-๒.๕ มม. ยาวประมาณ ๖ มม. ปลาย หยักซี่ฟัน ๓ หยัก ดอกย่อยวงในเป็นดอกสมบูรณ์เพศ มี ๔๕-๕๐ ดอก กลีบเลี้ยงลดรูปคล้ายหลอดรูเล็ก กลีบดอก สีเหลือง โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาวประมาณ ๒.๕ มม. ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปขอบขนาน ยาวประมาณ ๐.๕ มม. เกสรเพศผู้ ๕ เกสร อับเรณูเชื่อมติดกันทางด้านข้างและ หุ้มก้านยอดเกสรเพศเมีย รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มี ๑ ช่อง มี ออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมียแบน ยอดเกสรเพศเมีย รูปคล้ายช้อน ค่อนข้างแหลม

     ผลแบบผลแห้งเมล็ดล่อน รูปกระสวย ยาว ประมาณ ๑.๖ มม. มีสัน ๑๐ สัน มีขนประปราย และมี กลีบเลี้ยงติดทนแบบแพปพัสลักษณะคล้ายหลอดรูเล็ก ยาวประมาณ ๕ มม. สีขาวอมเหลืองหม่น มีเมล็ด ๑ เมล็ด
     ดีลาม้อนมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ทางภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พบตามทุ่งหญ้า ที่มีความชื้น ขึ้นปะปนกับหญ้าตามไหล่เขาและในป่าสน ที่สูงจากระดับทะเล ๗๐๐-๒,๑๕๐ ม. ออกดอกและเป็นผล เดือนกันยายนถึงกุมภาพันธ์ ในต่างประเทศพบที่เทือก เขาหิมาลัย แคว้นอัสสัม ภูฏาน เมียนมา จีน ลาว และ เวียดนาม.