ไม้ล้มลุกหลายปี ลำต้นรูปทรงกระบอก มีขนสีขาว ข้อโป่ง ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรี หูใบบางคล้ายเยื่อติดกันเป็น ปลอกหุ้มข้อ ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ช่อย่อยแบบช่อเชิงลด ออกที่ปลายยอดและตามซอกใบ ดอกสีขาว ผล แบบผลแห้งเมล็ดล่อน สีดำ คล้ายรูปเลนส์นูน เมล็ดรูปคล้ายผล มี ๑ เมล็ด
ดอกข้าวโพดเป็นไม้ล้มลุกหลายปี สูง ๔๐-๖๐ ซม. ลำต้นรูปทรงกระบอก มีขนสีขาว ข้อโป่ง
ใบเดี่ยว เรียงเวียน รูปรี กว้าง ๒-๔ ซม. ยาว ๑๔.๕-๒๒ ซม. ปลายยาวคล้ายหาง โคนสอบเรียว ขอบ เรียบ แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ มีขนสีขาวทั้ง ๒ ด้าน เส้นแขนงใบข้างละ ๑๗-๒๒ เส้น ก้านใบยาว ๐.๖-๑.๔ ซม. หูใบบางคล้ายเยื่อติดกันเป็นปลอกหุ้มข้อ ยาว ๒.๕- ๓.๕ ซม. ปลายตัด
ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ช่อย่อยแบบช่อเชิงลด ออกที่ปลายยอดและตามซอกใบ ยาว ๑๕.๕-๒๕ ซม. ก้านช่อดอกยาว ๕-๘ ซม. ใบประดับรูปไข่ ยาว ๑-๑๐ ซม. ดอกสีขาว ก้านดอกยาว ๒.๕-๓ มม. กลีบรวมโคน เชื่อมติดกันเล็กน้อย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก แต่ละแฉก รูปรี กว้าง ๑.๔-๒.๕ มม. ยาว ๒-๓ มม. เกสรเพศผู้ ๖-๗ เกสร เรียงเป็น ๒ วง ติดทางด้านในของโคนกลีบรวม รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง มีออวุล ๑ เม็ด ก้านยอดเกสรเพศเมีย ๒ ก้าน แยกจากกันเป็นอิสระ ยอดเกสร เพศเมียแยก ๒ แฉก ยาวประมาณ ๑ มม.
ผลแบบผลแห้งเมล็ดล่อน สีดำ คล้ายรูปเลนส์นูน กว้าง ๒.๕-๓ มม. ยาว ๒.๕-๓.๒ มม. เมล็ดรูปคล้ายผล มี ๑ เมล็ด
ดอกข้าวโพดเป็นวัชพืชมีเขตการกระจายพันธุ์ ในประเทศไทยทั่วทุกภาค พบขึ้นบริเวณริมหนองน้ำและ ริมทางที่สูงตั้งแต่ใกล้ระดับทะเลถึงประมาณ ๑,๐๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลตลอดปี ในต่างประเทศพบที่อินเดีย ศรีลังกา เมียนมา จีน ไต้หวัน ภูมิภาคอินโดจีน ภูมิภาค มาเลเซีย และออสเตรเลีย.