ดำ

Diospyros brandisiana Kurz

ชื่ออื่น ๆ
พริก (ใต้)

ไม้ต้นขนาดกลาง เปลือกสีดำและเป็นปุ่มปม ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปขอบขนาน รูปใบหอก หรือรูป ไข่กลับแกมรูปใบหอก ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกเพศผู้แบบช่อกระจุกหรือช่อกระจุกเชิงประกอบ ส่วนมาก ออกตามลำต้นและกิ่งใหญ่ ดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุก ทั้งดอกเพศผู้และเพศเมียสีขาวหรือ สีเหลืองอ่อน ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงค่อนข้างกลม ผลอ่อนมีขนนุ่ม ปลายผลเป็นติ่งแหลมสั้น


     ดำเป็นไม้ต้นขนาดกลาง สูงได้ถึง ๑๕ ม. เปลือก สีดำและเป็นปุ่มปมทั่วไป กระพี้สีขาว แก่นสีน้ำตาลแดง
     ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปขอบขนาน รูปใบหอก หรือรูปไข่กลับแกมรูปใบหอก กว้าง ๓.๕-๖ ซม. ยาว ๑๔-๒๐ ซม. ปลายเรียวแหลมหรือหยักคอดเป็น ติ่งแหลม โคนรูปลิ่มหรือมน ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบบาง เกลี้ยงทั้ง ๒ ด้าน หรือมีขนประปรายตาม แนวเส้นกลางใบและตามเส้นแขนงใบทางด้านล่าง เส้น แขนงใบข้างละ ๑๓-๑๘ เส้น โค้งแต่ปลายเส้นไม่เชื่อมติด กับเส้นที่อยู่ถัดขึ้นไป ทั้งเส้นกลางใบและเส้นแขนงใบเป็น ร่องทางด้านบนและนูนทางด้านล่าง เส้นใบย่อยคล้ายขั้น บันได เห็นชัดทางด้านล่าง ก้านใบยาวประมาณ ๕ มม. มีขนนุ่มค่อนข้างหนาแน่น

 


     ดอกแยกเพศต่างต้น ช่อดอกเพศผู้แบบช่อ กระจุกหรือช่อกระจุกเชิงประกอบ ส่วนมากออกตามลำต้น และกิ่งใหญ่ มีกลีบเลี้ยงและกลีบดอกอย่างละ ๕ กลีบ ก้านดอกยาว ๒-๔ มม. มีขนนุ่ม กลีบเลี้ยงยาว ๒-๓ มม. โคนเชื่อมติดกันคล้ายรูประฆัง ปลายแยกเป็นแฉกเล็ก ๕ แฉก ด้านนอกมีขนสั้นสีดำหนาแน่น ด้านในเกลี้ยง กลีบดอกสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน ยาวประมาณ ๒ ซม. เกลี้ยงทั้ง ๒ ด้าน โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยก เป็น ๕ แฉก รูปขอบขนาน แฉกกลีบดอกและหลอดกลีบ ดอกยาวใกล้เคียงกัน เกสรเพศผู้ ๑๔-๑๖ เกสร ก้านชูอับ เรณูโคนชิดกันเป็นคู่ มีขน รังไข่เป็นหมัน มีขนหยาบแข็ง ดอกเพศเมียออกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุก ดอกคล้ายดอก เพศผู้แต่มีขนาดใหญ่กว่าเล็กน้อย เกสรเพศผู้เป็นหมัน ๔-๕ เกสร มีขนแข็ง รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ ทรงรูปไข่ มีขน

 

 


สั้นหนาแน่น มี ๑๐ ช่อง แต่ละช่องมีออวุล ๑ เม็ด ก้าน ยอดเกสรเพศเมียมีขนสั้นประปราย ยอดเกสรเพศเมีย แหลม
     ผลแบบผลมีเนื้อหนึ่งถึงหลายเมล็ด รูปทรงค่อน ข้างกลม ผลอ่อนมีขนนุ่ม ปลายผลเป็นติ่งแหลมสั้น
     ดำมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทาง ภาคใต้ พบตามป่าดิบชื้น ที่สูงจากระดับทะเล ๕๐-๔๐๐ ม. ส่วนมากออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม เป็นผล ประมาณเดือนมีนาคม ในต่างประเทศพบที่เมียนมา
     ประโยชน์ ผลดิบใช้ย้อมผ้า แห อวน เนื้อไม้ใช้ทำ สิ่งปลูกสร้างทั่วไป.

 

 

 

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
ดำ
ชื่อวิทยาศาสตร์
Diospyros brandisiana Kurz
ชื่อสกุล
Diospyros
คำระบุชนิด
brandisiana
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Kurz
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Kurz ช่วงเวลาคือ (1834-1878)
ชื่ออื่น ๆ
พริก (ใต้)
ผู้เขียนคำอธิบาย
ดร.จำลอง เพ็งคล้าย และนางสาวอารี พลดี
แหล่งอ้างอิง
อนุกรมวิธานพืช อักษร ด กองวิทยาศาสตร์อนุกรมวิธานพืช อักษร ด. pdf.