ชื่ออื่น ๆ

กุหลาบแดง, กุหลาบพันปี (เชียงใหม่)

คำแดงเป็นไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง ๔-๑๒ ม. ลำต้นและกิ่งคดงอ

 ใบเดี่ยว เรียงเวียนเป็นกลุ่มที่ปลายกิ่ง ๕-๘ ใบ รูปใบหอกกว้างหรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก กว้าง ๒-๓ ซม. ยาว ๗-๑๔ ซม. ปลายแหลม โคนสอบหรือมนขอบเรียบ ม้วนลง แผ่นใบหนามาก ด้านบนเกลี้ยง สีเขียวสดด้านล่างมีเกล็ดสีเทาอมนํ้าตาล และมีขนหนาแน่นเส้นแขนงใบข้างละ ๑๒-๑๔ เส้นก้านใบยาวประมาณ ๑ ซม.

 ช่อดอกแบบช่อกระจะ ออกตามปลายกิ่ง ๔-๑๒ ดอก ดอกบานเต็มที่กว้าง ๓.๕-๔.๕ ซม. ก้านช่อดอกอวบหนา ยาวประมาณ ๕ มม. มีขนค่อนข้างหนาแน่นก้านดอกยาวประมาณ ๑ ซม. มีขนหรือเกล็ดสีน้ำตาลประปราย กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันคล้ายรูปถ้วย ปลายแยกเป็น ๕ แฉก รูปสามเหลี่ยม ยาวประมาณ ๕ มม. เกลี้ยงหรือเกือบเกลี้ยง กลีบดอกสีแดงเลือดนก โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดรูปกรวย ยาว ๑.๕-๒ ซม. ปลายแยกเป็น ๕-๖ แฉก รูปกลม กว้าง ๑-๑.๕ ซม. ยาว ๑.๓-๑.๕ ซม. เกสรเพศผู้ ๑๐ เกสร ยาวไม่เท่ากัน ก้านชูอับเรณูสีขาว โคนก้านสีม่วงอมแดง รังไข่อยู่เหนือวงกลีบรูปทรงกระบอก มีขนสีขาวหนาแน่นมี ๗-๘ ช่อง แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก ก้านยอดเกสรเพศเมียเรียวยาวประมาณ ๓.๓ ซม. เกลี้ยง ยอดเกสรเพศเมียเล็กเป็นตุ่ม แป้น

 ผลแบบผลแห้งแตก รูปทรงกระบอก กว้าง ๖-๗ มม. ยาว ๑.๓-๑.๖ ซม. เมื่อแก่แตกเป็น ๗-๘ เสี่ยง เมล็ดเล็กมีจำนวนมาก แบน มีปีกบางใสล้อมรอบ

 คำแดงมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ขึ้นบนที่โล่งในป่าดิบเขา ตามริมแอ่งนํ้าซับที่มีข้าวตอกฤาษีขึ้นทับถมกัน และตามทุ่งหญ้าบนสันเขาที่ชุ่มชื้น บนภูเขาที่สูงจากระตับนํ้าทะเล ๒,๐๐๐-๒,๕๐๐ ม. ออกดอกเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม ในต่างประเทศพบที่อินเดีย เนปาล ศรีลังกา พม่า และ จีนตอนใต้.