คาหอม

Scleria pergracilis (Nees) Kunth

ไม้ล้มลุกปีเดียว ขึ้นรวมเป็นกระจุกเล็ก ลำต้นเป็นสามเหลี่ยม มีกลิ่นหอม ใบเดี่ยว เรียงเวียนเป็นสามแถว ดอกแยกเพศร่วมต้น ช่อดอกคล้ายช่อเชิงลด ออกที่ปลายลำต้น ผลแบบผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียวรูปทรงกลมแกมรูปไข่กลับถึงรูปทรงกลม สีขาวขุ่นผิวย่นเป็นปุ่ม

คาหอมเป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ขึ้นรวมเป็นกระจุกเล็ก ลำต้นเป็นสามเหลี่ยม สีเขียว กว้าง ๐.๕-๑ มม. สูง ๒๐-๖๐ ซม. มีกลิ่นหอม

 ใบเดี่ยว เรียงเวียนเป็น ๓ แถว ออกจากโคนลำต้นและตามต้น แผ่นใบรูปแถบค่อนข้างแบนหรือขอบใบม้วนเข้า กว้าง ๐.๘-๒ มม. ยาวประมาณ ๑๘ ซม. ปลายแหลมเส้นใบแบบขนาน กาบใบเป็นปลอกหุ้มลำต้น ยาว ๑-๘ ซม. สีเหลืองอ่อนถึงสีนํ้าตาลแกมแดง เกลี้ยงหรือมีขนยาวประปราย ที่ปลายกาบใบด้านตรงข้ามกับแผ่นใบมีลิ้นใบวิสามัญรูปกลมหรือมน

 ดอกแยกเพศร่วมต้น ช่อดอกคล้ายช่อเชิงลดออกที่ปลายลำต้น รูปแถบ เรียว ยาว ๘-๒๐ ซม. ประกอบด้วยกลุ่มช่อดอกย่อย ๗-๒๕ กลุ่ม เรียงตามแกนกลางช่อดอก วงใบประดับล่างสุดรองรับช่อดอกลักษณะคล้ายใบ ยาวได้ถึง ๖ มม. สีเขียวมีขนแข็งแต่ละกลุ่มมีช่อดอกย่อย ๒-๓ ช่อ รูปไข่กลับ ยาว ๒.๕-๓.๕ มม. ช่อดอกย่อยมีทั้งดอกเพศผู้และดอกเพศเมียยกเว้นที่ปลายสุดของช่อเป็นช่อดอกเพศผู้ กาบของดอกย่อยรูปไข่ กว้าง ๒-๒.๕ มม. ยาว ๓-๓.๕ มม. ปลายแหลม ผิวบางเป็นเยื่อ มีเกล็ดสีนํ้าตาลและมีเส้นสีแดงผ่าน กลีบเลี้ยงและกลีบดอกลดรูป ดอกเพศผู้มีเกสรเพศผู้ ๒ เกสร อับเรณูแตกตามยาวดอกเพศเมียรังไข่ อยู่เหนือวงกลีบ มี ๑ ช่อง และมีออวุล ๑ เม็ด ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น ๓ แฉก

 ผลแบบผลเปลือกแข็งเมล็ดเดียว รูปทรงกลม แกมรูปไข่กลับถึงรูปทรงกลม กว้างและยาว ๑-๓ มม. สีขาวขุ่นผิวย่นเป็นปุ่ม ไม่มีขน ฐานรองผลมีขนาดเล็ก รูปวงแหวน หรือไม่มี

 คาหอมมีเขตการกระจายพันธุ์ในประเทศไทยทางภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงใต้ พบตามพี้นที่โล่ง ที่ขึ้นแฉะ แอ่งนํ้า หนองบึงที่สูงจากระดับนํ้าทะเล ๕๐-๑,๑๐๐ ม. ออกดอกและเป็นผลเดือนสิงหาคมถึงธันวาคม ในต่างประเทศพบที่อินเดีย บังกลาเทศ จีน ภูมิภาคอินโดจีน มาเลเซีย และแอฟริกา.

ชื่อหลักหรือชื่อทางการ
คาหอม
ชื่อวิทยาศาสตร์
Scleria pergracilis (Nees) Kunth
ชื่อสกุล
Scleria
คำระบุชนิด
pergracilis
ชื่อผู้ตั้งพรรณพืช
- Nees von Esenbeck, Christian Gottfried Daniel
- Kunth, Karl (Carl) Sigismund
ช่วงเวลาเกี่ยวกับผู้ตั้งพรรณพืช
- Nees von Esenbeck, Christian Gottfried Daniel (1776-1858)
- Kunth, Karl (Carl) Sigismund (1788-1850)
ผู้เขียนคำอธิบาย
นางสาววีรญา บุญเตี้ย