เครื่องดีด

เครื่องสายที่มีกะโหลกเสียงและใช้นิ้วมือหรือไม้ดีดสายให้สั่นสะเทือนเกิดเป็นเสียง เป็นเครื่องดนตรีประเภทหนึ่งซึ่งนักประวัติศาสตร์ยืนยันว่ามีกำเนิดขึ้นในทางตะวันออกก่อนแล้วชาวตะวันตกนำเอาไปสร้างขึ้นเป็นเครื่องสายชนิดต่าง ๆ มี lute, rebec และ mandoline เป็นต้น เครื่องสายที่ใช้ดีดเหล่านี้เรียกตามคำบาลีและสันสกฤตว่า “พีณ” แต่เดิมคงจะใช้กะโหลกเสียงที่ทำด้วยเปลือกผลน้ำเต้า เช่น พิณโบราณที่เรียกว่า พิณน้ำเต้า พิณที่มีกล่าวถึงในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชตอนหนึ่งว่า “เสียงพาทย์ เสียงพีณ เสียงเลื้อน เสียงขับ” นั้น อาจหมายถึงพิณน้ำเต้าหรือพิณอย่างใดอย่างหนึ่ง (ดู เครื่องสาย ๑ ประกอบ)