กลองชนิดหนึ่ง (ดู กลอง ประกอบ) มีรูปร่างลักษณะอย่างเดียวกับกลองแขก แต่ตัวกลอง สั้นกว่าและอ้วนกว่า (ดู กลองแขก ประกอบ) หน้าหนึ่งใหญ่ กว้างประมาณ ๒๐ เซนติเมตร อีกหน้าหนึ่งเล็ก กว้างประมาณ ๑๘ เซนติเมตร หุ่นกลองยาวประมาณ ๕๔ เซนติเมตร ขึ้นหนัง ๒ หน้าด้วยหนังวัว เร่งให้ตึงด้วยหนัง รูดให้แน่น สายโยงเร่งเสียง ทำด้วยหนัง หน้าใหญ่อยู่ทางด้านขวามือใช้ตีด้วยไม้งอ ๆ ส่วนหน้าเล็กตีด้วยฝ่ามือซ้าย กลองมลายูที่สร้างกันขึ้นในสมัยหลัง บางทีก็ทำอย่างกลองแขกแต่มีขนาดย่อมกว่า โดยถือหลักได้เสียงเป็นเกณฑ์ รูปร่างและขนาดไม่สู้สำคัญ แต่เดิมกลองมลายูคงจะ ใช้ตีในกระบวนพยุหยาตราซึ่งเกณฑ์พวกอาสามลายูเข้ากระบวน ดังที่กล่าวไว้ใน ลิลิตพยุหยาตราเพชรพวง ว่า

 ต่อมาได้นำกลองมลายูมาใช้ในกระบวนแห่ เช่น แห่พระบรมศพและพระศพ แล้วนำไปใช้บรรเลงประโคมศพโดยจัดเป็นสำรับ สำรับหนึ่งมี ๔ ลูก ภายหลังลดลง เหลือ ๒ ลูก ใช้บรรเลงคู่อย่างกลองแขก ลูกที่เป็นเสียงสูงเรียกว่า “ตัวผู้” ลูกเสียงต่ำ เรียกว่า “ตัวเมีย” ใช้บรรเลงในวงบัวลอยในงานศพ และใช้บรรเลงในวงปี่พาทย์ นางหงส์