ลักษณะทั่วไป เป็นนกขนาดเล็ก วัดจากปลายปากถึงปลายหางยาวประมาณ ๑๒ เซนติเมตร ปากเล็กบาง ปลายแหลมตรง ขายาวเรียวเล็ก มีนิสัยกระดกหางขึ้นลงและกระโดดไปมาเกือบตลอดเวลา หาแมลงกินตามกิ่งไม้ ตั้งแต่ยอดไม้ลงมายังโคน บางครั้งก็กระโดดลงหากินบนพื้นดิน
นกกระจิบมักอยู่เป็นคู่ ๆ ผสมพันธุ์ตลอดทั้งปี แต่มักเลือกช่วงต้นฤดูฝน ช่วยกันทำรังด้วยการดึงใบไม้เล็ก ๆ เข้าหากัน ถ้าเป็นใบใหญ่จะงอข้างใบเข้าหากันแล้วใช้ปากเจาะใบไม้ ยึดลักษณะคล้ายเย็บด้วยวัสดุแทนด้าย เช่น ใยไม้ ใยแมงมุม ปูรองพื้นรังด้วยขนสัตว์หรือวัสดุอื่นที่นิ่ม รังอยู่สูงจากพื้นดิน ๑-๕ เมตร วางไข่คราวละ ๓-๕ ฟอง ไข่อาจเป็นสีเขียว ฟ้า หรือชมพู มีจุดสีน้ำตาลกระจายอยู่ทั่วไป ตัวผู้และตัวเมียผลัดกันกกไข่นานประมาณ ๑๒ วัน จึงฟักออกเป็นตัว ทั้งตัวผู้และตัวเมียช่วยกันเลี้ยงดูลูก
ศัตรูในธรรมชาติของนกกระจิบ ได้แก่ งู ตุ๊กแก และนกขนาดใหญ่
ในประเทศไทยมีนกกระจิบ ๕ ชนิด คือ
๑. นกกระจิบหางยาว[Orthotomus sutorius (Pennant)] ชื่อสามัญ Long-tailed Tailorbird, Common Tailorbird หน้าผากสีน้ำตาลแดง คิ้วสีขาว บริเวณหูมีรอยประสีดำ ตัวผู้มีเส้นโค้ง สีขาวบริเวณด้านข้างลำคอ ตัวเมียไม่มี ลำตัวด้านหลังสีน้ำตาลอมเขียว ด้านท้องสีขาวหม่น ปีกสีน้ำตาลอมเขียว ขอบปีกสีดำ บริเวณก้นสีขาว ขนหางเส้นกลางของตัวผู้ยื่นยาวออกมาเห็นได้ชัด ส่วนของตัวเมียไม่ยาว พบทั่วทุกภาค (ดู กระจิบหางยาว-นก)
๒. นกกระจิบคอดำ (Orthotomus atrogularis Temminck) ชื่อสามัญ Dark-necked Tailorbird หน้าผากและกระหม่อมสีน้ำตาลเข้ม ตัวผู้มีแถบสีดำตรงลำคอ ตัวเมียไม่มี ลำตัวด้านหลัง สีเขียว ด้านท้องสีขาวอมเหลือง บริเวณก้นของทั้งตัวผู้และตัวเมียสีเหลือง พบทั่วทุกภาค
๓. นกกระจิบหัวแดง (Orthotomus sepium Horsfield) ชื่อสามัญ Ashy Tailorbird หัวสีน้ำตาลแดง ลำตัวสีเทา ปีกและหางสีน้ำตาลอมเทา ปลายหางสีขาวสลับดำ ตัวผู้ท้องและอกสีเทา ตัวเมียอกสีจางกว่า ท้องสีขาว พบทางภาคใต้ตอนล่าง
๔. นกกระจิบกระหม่อมแดง (Orthotomus sericeus Temminck) ชื่อสามัญ Rufous-tailed Tailorbird, Silky Tailorbird กระหม่อมสีน้ำตาลแดง คางสีขาว ลำตัวด้านหลังสีน้ำตาลอมเทา ด้านท้องสีขาว หางสีน้ำตาลแดง บริเวณก้นสีขาว พบทางภาคใต้
๕. นกกระจิบภูเขา (Orthotomus cuculatus Temminck) ชื่อสามัญ Mountain Tailorbird, Golden-headed Tailorbird หน้าผากสีน้ำตาลอมเหลือง มีแถบสีดำพาดจากโคนปากผ่านตาไปยังต้นคอ ลำตัวด้านหลังสีเขียวอมเหลือง ลำตัวด้านล่างตั้งแต่คาง คอ และหน้าอกสีเทาอมขาว ท้องและบริเวณก้นสีเหลือง เป็นชนิดที่มักไม่ค่อยกระดกหาง พบทางภาคเหนือ.