ชื่อวิทยาศาสตร์

Passer montanus (Linn.) วงศ์ Passeridae

ชื่ออื่น ๆ

นกกระจอกบ้าน; นกจอก (ภาคใต้)

ชื่อสามัญ

Tree Sparrow

ลักษณะทั่วไป เป็นนกขนาดเล็ก วัดจากปลายปากถึงปลายหางยาวประมาณ ๑๓ เซนติเมตร ลำตัวสีน้ำตาล ข้างแก้มสีขาว ข้างหูและใต้คอสีดำ ตัวผู้และตัวเมียมีลักษณะคล้ายกันมาก แต่ตัวผู้สีสดใสกว่าเล็กน้อย อยู่รวมกันเป็นฝูงใกล้ถิ่นที่อยู่อาศัยของมนุษย์ ตั้งแต่ระดับน้ำทะเลจนถึงความสูง ๑,๘๐๐ เมตร อาหารส่วนใหญ่ ได้แก่ เมล็ดพืช แมลงขนาดเล็ก ทำรังตามใต้หลังคาบ้านหรือตามหลืบตามซอกเท่าที่จะหาได้ วัสดุในการทำรังประกอบด้วยหญ้าแห้งเป็นส่วนใหญ่ ขยายพันธุ์ได้ตลอดปี วางไข่คราวละ ๓-๕ ฟอง ใช้เวลาฟักประมาณ ๑๓ วัน หลังออกจากไข่ประมาณ ๑๔ วันก็บินได้

     โดยทั่วไปแล้วนกกระจอกมีโทษมากกว่าคุณ นอกจากจะก่อความรำคาญให้แก่มนุษย์แล้ว ยังทำความเสียหายแก่นาข้าว อีกทั้งเป็นพาหะแพร่เชื้อโรคให้แก่สัตว์เลี้ยงจำพวกสัตว์ปีกอื่น ๆ เช่น โรคนิวคาสเซิล (Newcastle disease) ในประเทศญี่ปุ่นนิยมจับนกชนิดนี้มากินเป็นอาหาร จับได้ถึงปีละ ๕-๑๐ ล้านตัว.