ชื่อวิทยาศาสตร์

Meleagris gallopavo Linn. วงศ์ Meleagrididae

ชื่อสามัญ

Turkey, Common Turkey

ลักษณะทั่วไป เป็นไก่ขนาดใหญ่ ปากสั้นเรียวบาง บริเวณหัวซึ่งเป็นสีฟ้าและลำคอไม่มีขน แต่จะเป็นหนังย่น ๆ และตุ่มคล้ายหูด ซึ่งจะเห็นเด่นชัดในตัวผู้ ขนบนลำตัวเงาเป็นมัน ขายาว
     ตัวผู้โตเต็มที่วัดจากปลายปากถึงปลายหางยาว ๑.๐-๑.๒๕ เมตร น้ำหนักประมาณ ๑๘ กิโลกรัม หนังย่นที่หัวและคอสีแดงเห็นได้ชัดเจน บริเวณหน้าผากเหนือจะงอยปากบนมีหนังสีแดงอมส้มห้อยยาวคล้ายงวงช้าง ยืดหดได้ ขนบนลำตัวสีเขียวอมน้ำเงินแซมด้วยสีเหลืองทอง ที่หน้าอกมีพู่ขนยาวสีดำ ขนปีกสีน้ำตาลมีลายดำจางพาดขวาง ขนหางสีน้ำตาลขอบขาวกลมมน มีเดือยแหลมยาวที่ขาข้างละ ๑ เดือย
     ตัวเมียขนาดเล็กกว่าตัวผู้ หนังใต้คอสีแดงซีด หนังที่ห้อยอยู่บริเวณหน้าผากเล็กและสั้นกว่าตัวผู้มาก ขนบนลำตัวสีน้ำตาลเรียงกันคล้ายเกล็ดปลา เดือยสั้นหรือไม่มีเลย
     ไก่งวงออกหากินตามพื้นดินในเวลากลางวัน กินเมล็ดพืช ใบไม้ แมลง และสัตว์เล็ก ๆ ส่วนในเวลากลางคืนก็สามารถบินขึ้นไปเกาะนอนบนต้นไม้ได้

     ในฤดูผสมพันธุ์ ตัวผู้จะแสดงอาการเกี้ยวพาราสีด้วยการแผ่แพนหางตั้งขึ้นเป็นรูปพัด หนังย่นห้อยและตุ่มบริเวณคอเป็นสีเข้มจัด ตัวผู้จะครองตัวเมียหลายตัวขณะจะเข้าผสมพันธุ์ ตัวผู้ จะพองขนและแพนหางเต็มที่ ปีกตกพร้อมกับตีขอบปีกกระทบพื้นดินให้เกิดเสียงดัง หนังที่หัวและลำคอเปลี่ยนเป็นสีเข้มจัด (ลักษณะเช่นนี้พบได้เช่นเดียวกันเมื่อมันตื่นเต้นตกใจหรือเตรียมต่อสู้) และจะเดินเยื้องย่างไปรอบ ๆ ตัวเมียเพื่อให้ตัวเมียสนใจ พร้อมทั้งเปล่งเสียงออกมาจากลำคอก่อนที่จะขึ้นผสม ในช่วงนี้ถ้ามีตัวผู้อื่นเข้ามาก็จะมีการต่อสู้กันจนอาจถึงตายไปข้างหนึ่ง หลังจากผสมพันธุ์เสร็จจะแยกออกจากกันทันที
     ตัวเมียจะเลือกที่ทำรังบริเวณใต้พุ่มไม้ลับตา โดยทำรังในบริเวณที่ดินไม่แข็งมากนัก รังเป็นแอ่งรูปกระทะ รองรังด้วยใบหญ้าหรือพืชอื่น ๆ อาจมีตัวเมียหลายตัววางไข่ในรังเดียวกันและช่วยกันกกไข่ โดยจะกกอยู่ตลอดเวลา ถ้าออกไปหากินก็จะใช้ใบไม้คลุมไข่ไว้ แม่ไก่งวงแต่ละตัววางไข่คราวละ ๘-๑๕ ฟอง ไข่สีน้ำตาลอมเหลือง มีจุดสีน้ำตาลกระจายอยู่ทั่วไป นานประมาณ ๒๘ วัน จึงฟักออกเป็นตัว ลูกไก่งวงเกิดใหม่เดินหากินตามแม่ โดยมักมีแม่ ๒ ตัวเป็นตัวนำ เมื่ออายุได้ประมาณ ๒ สัปดาห์ ก็สามารถบินเกาะต้นไม้ได้
     ไก่งวงมีถิ่นกำเนิดในประเทศเม็กซิโกและตอนใต้ของสหรัฐอเมริกา นำมาเลี้ยงเป็นสัตว์เศรษฐกิจเพื่อใช้เนื้อเป็นอาหาร คริสตศาสนิกชนนิยมรับประทานในวันขอบคุณพระเจ้า เทศกาลคริสต์มาส และโอกาสพิเศษต่าง ๆ ศูนย์เพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สัตว์ป่าใช้ไก่งวงตัวเมียฟักไข่ไก่ฟ้า นกยูง และเป็ดก่าได้ผลดี.