ลักษณะทั่วไป เป็นกุ้งน้ำจืด วัดจากโคนก้านตาถึงปลายหางยาวประมาณ ๙ เซนติเมตร ลำตัวสีน้ำตาลหรือฟ้าแกมเขียว เปลือกหัวเรียบ กรีมีลักษณะเรียวงอน ฟันกรีด้านบนมี ๙-๑๓ ซี่ ด้านล่างมี ๒-๖ ซี่ ด้านข้างของกรีเป็นสันยาวจากแนวเบ้าตาไปจนถึงแนวปลายฟันกรี ปลายรยางค์คู่ที่ ๙ และ ๑๐ หรือขาคู่ที่ ๑ และ ๒ เป็นก้ามขนาดเล็ก ไม่มีหนาม ขาคู่ที่ ๒ มีขนาดใหญ่กว่าโดยมีความยาวใกล้เคียงกับลำตัวและมีปื้นสีน้ำตาลกระจายอยู่เป็นหย่อม ๆ ขอบด้านในของ โคนปล้องที่ ๗ ของขาคู่นี้มีตุ่ม ๒-๓ ตุ่ม เฉพาะตัวผู้ที่โตเต็มวัยมีขนนุ่มคล้ายกำมะหยี่ปกคลุม ส่วนบริเวณรอยต่อระหว่างปล้องต่าง ๆ ของขาคู่ที่ ๓, ๔ และ ๕ สีส้มแกมแดง
กุ้งก้ามเกลี้ยงอาศัยอยู่ตามแม่น้ำลำคลอง หรือแหล่งน้ำจืดที่มีทางติดต่อกับทะเล วางไข่คราวละประมาณ ๓,๐๐๐ ฟอง ไข่มีลักษณะกลมรี ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ๑-๑.๕ มิลลิเมตร ติดอยู่ตามรยางค์บริเวณหน้าท้องของตัวเมีย
ในประเทศไทยพบกุ้งก้ามเกลี้ยงทางภาคกลาง ภาคตะวันออก และภาคใต้ ต่างประเทศ พบในประเทศมาเลเซีย บริเวณเกาะบอร์เนียว ทางตะวันออกของเกาะสุมาตรา และทางตะวันตกของเกาะชวา.