ชื่อวิทยาศาสตร์

Erpeton tentaculatum Lacepède วงศ์ Colubridae

ชื่ออื่น ๆ

งูมีหนวด, งูกระด้างแดง (ตัวที่สีน้ำตาลแดง), งูกระด้างดำ (ตัวที่สีดำ)

ชื่อสามัญ

Tentacle Snake

ลักษณะทั่วไป เป็นงูน้ำจืดหรืองูกินปลาขนาดเล็ก ลำตัวมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๒ เซนติเมตร ยาวประมาณ ๓๕ เซนติเมตร หัวยาวแบน ปลายปากใกล้รูจมูกมีรยางค์ ซึ่งมักเรียกกันว่าหนวด ลักษณะเป็นเส้นกลมมีเกล็ดหุ้ม ยาวประมาณ ๕ มิลลิเมตร ข้างละ ๑ เส้น ลำตัวแบนเรียว เกล็ดตัวเป็นเกล็ดชนิดมีสัน ทำให้ตัวสากและไม่เป็นเงามัน หางเรียวแหลม

     งูกระด้างมี ๒ สี คือ บางตัวสีน้ำตาลอ่อนลายน้ำตาลแดง ดูเผิน ๆ จะเห็นเป็นสีน้ำตาล บางตัวพื้นตัวสีเทาเข้มลายดำ ดูรวม ๆ เห็นเป็นสีดำ
     ลักษณะเขี้ยวพิษและกะโหลกของงูกระด้างเป็นแบบกลุ่มงูเขี้ยวหลัง เขี้ยวพิษมีขนาดเล็ก ต่อม น้ำพิษเล็กมากอยู่บริเวณโคนของเขี้ยว น้ำพิษมีฤทธิ์อ่อน จึงจัดเป็นงูที่มีพิษอ่อน มักไม่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อผู้ถูกกัด ปฏิกิริยาของน้ำพิษจะมีผลต่อสัตว์ขนาดเล็กที่เป็นอาหารของมันเท่านั้น
     อาหารของงูกระด้างส่วนใหญ่เป็นปลาขนาดเล็ก กุ้ง ลูกเขียด งูกระด้างจะกินอาหารทั้งกลางวันและกลางคืน โดยใช้หางเกี่ยวพันตัวไว้กับพืชน้ำแล้วฉกงับเหยื่อที่เข้ามาใกล้ งูชนิดนี้พบตาม แหล่งน้ำจืดทั่วทุกภาคของประเทศไทย
     เหตุที่เรียกงูชนิดนี้ว่า งูกระด้าง เพราะนอกจากเกล็ดแข็งสากแล้วยังมักทำตัวแข็งทื่ออยู่นิ่ง ๆ ขณะเกี่ยวพันกับไม้น้ำและเมื่อถูกจับ มักพบงูกระด้างบ่อย ๆ ตามกอผักตบจนมีเรื่องกล่าวขานกันผิด ๆ ว่าก้านใบของผักตบบางก้านเมื่อแก่เต็มที่แล้วจะกลายเป็นงูกระด้าง.